Dysocjacyjne zaburzenie tożsamości – przypadki, które warto znać, cz. 1
Blend | 22.09.2023
Dysocjacyjne zaburzenie tożsamości (dawniej znane jako rozdwojenie jaźni i osobowość mnoga/wieloraka) to zaburzenie polegające na występowaniu wielu osobowości lub osób w jednym ciele, których obecność utrudnia codzienne funkcjonowanie. Powstaje zwykle na skutek poważnej traumy doświadczonej w dzieciństwie. Na przestrzeni lat zmagało się z nim wiele osób, ale tylko niektóre jego przypadki zykały popularność poprzez przedstawienie ich w mediach.
Najbardziej znana szerszemu społeczeństwu jest Sybil, o której napisano książkę i nakręcono już dwa filmy. Sybil Isabel Dorsett, a właściwie Shirley Ardell Mason, jak brzmiało jej prawdziwe nazwisko, została zdiagnozowana z osobowością wieloraką. Miała przynajmniej szesnaście osobowości, w tym dwie płci męskiej i kilka dziecięcych lub nastoletnich. Książka opisuje ich drogę do osiągnięcia współświadomości i współpracy w codziennym życiu, i kończy się fuzją wszystkich osobowości w jedną. Przypadek Sybil otacza wiele kontrowersji, bo niektórzy uważają, że udawała ona dysocjacyjne zaburzenie tożsamości, aby zadowolić swoją zafascynowaną tym tematem psychoterapeutkę.
Inną znaną osobą z dysocjacyjnym zaburzeniem tożsamości jest Chris Costner Sizemore, która zyskała popularność poprzez książkę i film „Trzy oblicza Ewy”. Jej psychiatra uważał, że wytworzyła ona sobie wiele osobowości po byciu świadkiem dwóch śmierci i tragicznego wypadku w swoim dzieciństwie, ale sama Chris twierdziła, że te wydarzenia tylko uwidoczniły ich obecność. Według niej jej inne osobowości współistniały z jej wrodzoną osobowością jako oddzielne i samodzielne istoty, jeszcze zanim się urodziła, i chociaż nie były nią, były wewnętrznie powiązane z jej poczuciem siebie. Na początku wierzyła, że posiada trzy osobowości, ale dopiero w późniejszych latach jej życia zdała sobie sprawę z tego, że jest ich ponad dwadzieścia. Jej wieloletnia terapia także z powodzeniem zakończyła się fuzją wszystkich osobowości w jedną. Popularność jej historii w mediach sprawiała, że Chris czuła się eksploitowana i uprzedmiotawiana.
Mniej znanym przypadkiem, także jeszcze zdiagnozowanym jako osobowość wieloraka, jest Truddi Chase. Razem z nią jej ciało zamieszkiwało ponad dziewięćdziesiąt osób. Nazywali siebie Żołnierzami (ang. The Troops) i byli jednym z pierwszych systemów, które stwierdziły, że fuzja w jedną osobę nie jest dla nich odpowiednią opcją. W skład Żołnierzy wchodzą między innymi Lampchop – około pięcioletnia dziewczynka, Ten-Four – silna buisneswoman, Ian – Irlandzki poeta i filozof, który uważał, że ma ponad tysiąc lat, oraz Rabbit (królik), istota, która brała na siebie cały ich fizyczny ból i nie potrafiła mówić, a jedynie zawodzić. Ten ostatni zainspirował tytuł ich autobiografii „When Rabbit Howls” („Kiedy Królik wyje”), w której opowiadają o przeżytym przez siebie wykorzystywaniu seksualnym i przemocy fizycznej oraz emocjonalnej ze strony ich ojczyma i matki oraz swojej drodze do wyzdrowienia z traumy.
To tylko kilka przypadków dysocjacyjnego zaburzenia tożsamości spośród naprawdę wielu, które warto by było tutaj zawrzeć. Dlatego kiedy znajdziemy czas, opiszemy jeszcze kilka w kontynuacji do tego artykułu.